-
1 промежуток
м1) ( пространство) ара, аралык2) ( время) ара, вакытв тот промежуток времени — ул (шул) арада; шул вакыт эчендә
-
2 дебит
м; спец.дебит (билгеле бер вакыт эчендә чыганактан килә торган газ, су, нефть һ.б.ш. ларның микъдары) -
3 короткий
-ая; -ое1) кыска2) ( о времени) аз, кыска, бераз, беркадәр3) (близкий, дружественный) якын4) (быстрый, решительный) каты, кискен•- короткая волна
- короткая память
- ум короток -
4 на
I предлог1) с вин. п. (при обознач. действия, направленного на поверхность или внешнюю сторону предмета)...га, өстенә2) с вин. п. (при обознач. лиц, организаций, на к-рые возлагается ответственность, работа и т. п.)...га, өстенә3) с вин. п. (при обознач. места, на к-рое направлено действие)...гапойти на завод — заводка бару; заводка эшкә керү
4) с вин. п. (по направлению, в сторону)...га,...га табаидти на голос — тавыш ишетелгән якка таба бару; тавышка таба бару
окна на восток — тәрәзәләр көнчыгышка таба [карый]
дверь на улицу — ишек урамга таба [карый]
5) с вин. п. (при обознач. соприкоснсвения, столкновения)...ганаткнуться на кого-л. в темноте — караңгыда кемгә дә булса барып бәрелү
6) с вин. п. (при указ. срока, времени)...та,...нена зиму — кышка, кыш айларына
на этот раз — бу юлы, бу очракта
со дня на день — бүген-иртәгә, тиз арада, тиз вакыт эчендә
7) с вин. п. (с какой целью, для чего-л.)...га8) с вин. п. (при обозначении цели, назначения)...лык9) разг.; с вин. п. (при обознач. специальности, профессии)...лыккаучиться на слесаря — слесарьлыкка уку;
10) с вин. п. (для, ради)...га, өчен11) с вин. п. (с сущ. "лад", "манера", "образец")...ча, буенча12) с вин. п. (при обознач. предмета, являющегося орудием действия)...га13) с вин. п. (при обознач. количества, меры)...га14) с вин. п. (при умножении, делении)...га15) с предл. п. (на вопрос "где")...да, өстендә16) с предл. п. (при обознач. лиц, предметов, одетых, облачённых во что-л.)...өстендә,...өстенә17) с предл. п. (при обознач. области, сферы деятельности)...да18) с предл. п. (при указ. на положение, состояние)...да булусостоять на чьём-л. иждивении — берәүнең тәрбиясендә тору
19) с предл. п. (при обозначении времени, срока)...да20) с предл. п. (в нек-рых устойчивых сочет.)...гандана ходу — барганда, барган шәпкә
21) с предл. п. (при обознач. предмета, являющегося нижней или внутренней частью чего-л.)...лы,...эчле22) с предл. п. (при обознач. средств передвижения)...да,...белән23) с предл. п. (при посредстве, с помощью чего-л.)...да24) с предл. п. (при обознач. вещества, к-рое входит в состав чего-л.)...га эшләнгән,...да эшләнгән,...лы,... кушып (катнаштырып) эшләнгән•- сорвать зло II частицамәна, возьми — мә, ал
- на-поди -
5 небольшой
-
6 за
1) с вин. п. (около, вокруг) янына, янында2) с вин. п. ( при указании на начало действия)...лый башлау,...га тотыну3) с вин. п. (при указании предмета, лица, позади или по другую сторону к-рого что-то помещено, спрятано)...газаткнуть (что-л.) за пояс — нәрсәне дә булса билбауга кыстыру
4) с вин. п. (при указании цены, платы)...га5) с вин. п. (позднее; больше; сверх)...данему за сорок — аңарга кырыктан артык, ул кырыктан узган
6) с вин. п. ( при указании на расстояние)...да7) с вин. п. (раньше на какое-л. время)...нан... элек8) с вин. п. (в течение какого-л. времени)...га,...да, өчен9) с вин. п. (при указании на лицо или предмет, к к-ому прикасаются)...дан,...га10) с вин. п. (ради, в пользу чего-л.) өчен11) с вин. п. (вместо, в качестве кого-л.) өчен, урынына12) с вин. п. (при указании лица или предмета, выступающего в качестве кого-чего-л.)... итеп алу,... дип белүпринять (кого-л.) за своего знакомого — кемне дә булса танышың дип белү
13) с вин. п. (при указании лица, к к-ому возникает какое-л. чувство) өчен14) с вин. п. и с тв. п. (по причине, вследствие) өчен;...лыктан15) с вин. п. и с тв. п. (через, по ту сторону, позади, около) артына, аръягына, артында, аръягында, читенә, кырыена; янында;...га16) с тв. п. (позади, вслед, следом) артыннан, эзеннән17) с тв. п. (во время чего-л.)...да; вакытында, чакта, арада18) с тв. п. (при указании лица или предмета, на к-ые направлено действие)...ны19) с тв. п. (с целью, для чего-л.)...га;...ны20) с тв. п. (при указании лица, от к-ого зависит наступление какого-л. действия, за к-ым числится что-л.)...га,...ның21) с тв. п....ган;...лы22) с тв. п. (при указании на смену действия, состояния, лица, предмета, явления)...дан соң•- кто за?- выйти замуж
- за исключением
- ни за что! -
7 час
м1) сәгать2) вакыт, мизгел, сәгать•- до сего часа
- неровён час
- по часам
- с часу на час
- час от часу -
8 проморозить
сов.1) ( кого-что) [әйбәтләп] туңдыру, үтәли туңдыру; катыру2) ( что), разг. ( сильно охладить) бик нык суыту3) ( кого-что), разг. ( берникадәр вакыт) салкында тоту
См. также в других словарях:
эчендә — бәйл. Нин. б. бер вакыт аралыгын белдерә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
абонемент — иск. 1. Билгеле вакыт эчендә берәр нәрсәдән (мәс. телефоннан) хак түләп файдалану хокукы. Шуны раслый торган документ. 2. Билгеле вакыт эчендә концертларга, театрларга керү өчен бирелгән документ … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
абунә — иск. 1. Билгеле вакыт эчендә берәр нәрсәдән (мәс. телефоннан) хак түләп файдалану хокукы. Шуны раслый торган документ. 2. Билгеле вакыт эчендә концертларга, театрларга керү өчен бирелгән документ … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
электр — 1. Материянең корылмалы кисәкчекләре; электрон, позитрон, протон һ. б. хәрәкәтеннән торган энергия формасы. с. Шуңа хас э. чаткысы 2. Халык хуҗалыгында һәм көнкүрештә файдаланыла торган шундый энергиянең бер төре. с. Шул энергияне тудыра, бирә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
беренче — 1. Тәртип саны: бер. рәв. Барысынан да алдарак, башта 2. Санап үтелгәннән соң башкалардан алда аталаган кешене, әйберне һ. б. ш. күрсәтү өчен кулланыла 3. Башлангыч, башлангыч чордагы. Берәрсенең нин. б. башлангыч эше, тәҗрибәсе, уңышы турында.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тиз — рәв. 1. Зур тизлек белән, шәп, кызу (механик хәрәкәт белән башкарылган эш яки шөгыль тур.) 2. Кыска вакыт эчендә. Көттермичә, тоткарланмыйча. Кыска вакыттан соң, тиздән. Кыска вакытта һәм кирәгенчә, уңышлы рәвештә. күч. Вакыт үткәне сизелмичә.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
вакытлы — 1. Беркадәр вакыт эчендә генә бара, хәрәкәтләнә, эш итә яки кулланышта була торган; киресе: даими 2. рәв. Тиешле, кирәк чакта, нәкъ моментында бик в. килдең. Билгеле бер вакытта, куелган тәртипне бозмыйча в. ятып, в. тору. ВАКЫТЛЫ МАТБУГАТ –… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
дәвамында — бәйл. Вакытны белдергән сүзләрдән соң: шул вакыт эчендә дигәнне аңлата. Эш хәлне, хәрәкәтне белдергән сүздән соң: шуның барышында дигәнне аңлата. ДӘВАМ ИТҮ – 1) Арырак сузылу, тагы да булу. Бетми тору, һаман бару, сузылу. бер сәгать дәвам итте.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
елт — рәв. 1. Бик тиз, бик кыска вакыт эчендә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ешлык — и. 1. Нәрсәләрнең дә булса бер тирәгә күп һәм бер берсенә бик якын, тыгыз урнашуы 2. Нәр. б. еш кабатлану дәрәҗәсе. Билгеле бер вакыт эчендәге хәрәкәтнең, тирбәнешнең саны, зурлыгы тавыш ешлыгы, ун килогерц ешлык 3 … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кампания — 1. Билгеле бер урында барлыкка килгән вакытлы сугыш 2. Берәр әһәмиятле бурычны тормышка ашыру өчен билгеле бер вакыт эчендә үткәрелә торган эшләр … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге